 |
| 840-1212 Karahanlılar Devleti - Çiğil Türkleri |
İlk Müslüman Türk Devleti olarak kabul edilen Karahanlılar Devleti Karluk, Çiğil, Yağma ve diğer Türk boylarından oluşmuştur.
Karahanlılar Devleti Uygur Devleti'nin, Kırgızlar tarafından yıkılmasıyla Bilge Kül Kadir Han tarafından 840 yılında kurulmuştur. 893 yılında Kaşgar devletin başkenti olmuştur.
İslamiyetin kabulünden sonra verilen ilk ve 4 büyük eser bu dönemde yazılmıştır.
- Kutadgu Bilig - Yusuf Has Hacib - 11. Yy'da Tabgaç Buğra Han’a sunulduğu bilinmekte.
- Divan-ı Lügati’t-Türk - Kaşgarlı Mahmud tarafından 11. Yy'da Araplara Türkçe öğretmek için yazılmıştır.
- Divan-ı Hikmet - Hoca Ahmed Yesevi - 12 Yy - Tasavvuf anlayışını müritlere öğretmek için yazılan eser Allah ve Peygamber sevgisini konu alır.
- Atebet’ül Hakayık - Edip Ahmet Yükneki - Hakikatlerin Eşiği anlamında gelen Din ve ahlak konularını içeren manzum bir eserdir.
Karahanlı Devleti Adı Nereden Geliyor ?
Vasilij Grigorev isimli bir Rus tarihçi devlet yönetimindeki hanların genellikle kara han, arslan kara hakan, kara hakan gibi isimleri olduğundan 1874'te yazdığı makalede devletten Karahanlılar diye bahsetmesiyle yaygınlaşarak kullanılmaya başlandı.Ancak o dönem Devleti tarafından basılan paralarda “ilek” sözü geçtiği için bu devlete "İlekhan Devleti" diyenler de var.
