1797-1798 Halktan Haksız Yere Vergi Toplanması

Başbakanlık Osmanlı Arşivi kayıtlarından yapılan araştırmalar neticesinde hazırlanan kitapta geçen bir bölüm.

Ilgın kazasında görev ve sorumluluklarını yerine getirmeyen ve halktan haksız yere vergi toplayan ayanlar da olmuştur. Eyüp Çavuş oğlu Bekir ve Ahmet, 1792 senesinden itibaren ayanlık iddisayla vergi toplamaya başlamışlardır. Bu iki kardeş, ayan oldukları gerekçesiyle vergileri topladıkları halde devlet adına yapması gereken işleri yapmamışlardır. Ayrıca belirli kurallar dâhilinde harcanması gereken parayı usulsüz harcamışlar, 50 bin kuruşluk malzemenin makbuzlarını ve masraflarını göstermemişlerdir. Halktan fazladan aldıkları 5 bin kuruşu tevzi defterine de işlememişlerdir. Bu topladıkları vergilerle ekonomilerini güçlendirmiş ve etraflarında altmış kişilik bir eşkıya toplamışlardır. Bu eşkıyalarla birlikte kendi halinde yaşayan Yeğran, Tekye ve Çiğil köylerine 1797 senesinde hukuka aykırı olarak eşkıyalık hareketlerinde bulunmuşlar, köylünün mallarını ve eşyalarını yağmalamışlardır. Köylü uğramış olduğu haksızlıklara daha fazla sabredememiş ve şikayetlerini, Ağustos 1798 Kadı es-Seyyid Ali’ye bildirmişlerdir*. Bu ayanların, Divan-ı Hümayun’da bulunan Ahkam Defterlerinin incelenmesi ve değerlendirilmesi için her kazanın tevziyatı sene de iki defa göndermesi gerekirken Ilgın’a ait defterleri ayanlar tarafından gönderilmedikleri de ortaya çıkmıştır. Haksızlığın çözümü ve ayanların yaptığı zulmü durdurma görevi yine Ilgın kadısına bildirilmiştir**. 

Kaynak: 14.Yüzyılın İlk Yarısında Ilgın Kazası s.46
* BOA, A.{DVNSAHK.KR.d., No: 23, ss. 175, 206. 
**BOA, A.{DVNSAHK.KR.d., No: 23, Şevval 1212, s. 155.  
***BOA, A.{DVNSAHK.KR.d., No: 25, Recep 1222, s. 81.